Glastechnieken – Brandschilderen

U heeft vast wel eens van gebrandschilderde kerkramen gehoord. Maar wat is dat eigenlijk, brandschilderen? 

De oudste en meest duurzame manier om glas te beschilderen is het brandschilderen. Deze techniek werd al in de middeleeuwen gebruikt om religieuze afbeeldingen voor kerkramen te maken en is soms in mysterie gehuld.

Pigmenten

De pigmenten die gebruikt worden voor brandschilderen bestaan vaak uit metaaloxides en glasdeeltjes. Deze worden geleverd in poedervorm. De schilder kan de poeders mengen met water en  middelen als arabische gom of azijn. Hierdoor ontstaat een verf die gebruikt kan worden voor het schilderen van lijnen of vlakken. Als de verf op het glas gedroogd is, kan hij met behulp van kwastjes en stokjes bewerkt worden, zodat schaduwen en andere effecten worden bereikt.

Brandschilderen

Stoken in de glasoven

Wanneer de schilder klaar is met de verf, moeten de glasplaatjes in de glasoven om de verf in te branden. De oven wordt gestookt op temperaturen tussen de 580° en 620°. De glasvloeistof in de verf versmelt dan met het oppervlak en houdt daarbij de metaaloxiden vast. De verven kunnen een transparant of dekkend resultaat opleveren. Vaak moet de glazenier de plaatjes meerdere keren stoken in de glasoven, omdat niet alle lagen verf tegelijk opgebracht kunnen worden.

Zilvernitraat voor goudgele tinten

Een bijzondere glasverf is zilvernitraat voor goudgele tinten. Hierbij wordt een pigment gemaakt met zilveroxide. De zilveroxide reageert dusdanig met het glas dat de zilverionen zich met het glas mengen. Het resultaat is dan een diepe kleurverandering. Verschillende mengsels van het zilver geven lichtgele tot amberbruine kleuren.

 

 

Brandschilderen

Evelien de Bruijn

Evelien de Bruijn

Studeerde bouwkunde in Delft en werkt sinds 2006 freelance als ontwerper, architect en glaskunstenaar