Glastechnieken – Glas in lood

Wellicht heeft u glas-in-loodramen in uw woning. Iedereen kent ze, maar hoe worden deze eigenlijk gemaakt?

De oudste manier om ramen te maken, is door middel van glas in lood. Door kleine stukjes glas in loodprofielen samen te voegen kan een groter raam worden gevormd. Spelend met gekleurd, gestructureerd of beschilderd glas en de loodlijnen maken kunstenaars bijzondere werken met een sfeervolle uitstraling.

Het zetten van een glas-in-loodraam

Allereerst maakt de glazenier het ontwerp en een werktekening. Op basis daarvan wordt het glas gesneden. Stukje voor stukje wordt het glas in het lood gezet. Steeds om en om: eerst plaatst men een stukje glas en vervolgens wordt het lood eromheen gevormd. Voor versteviging gebruikt men ook wel lood met een staalkern, een messing kern of worden stalen roedes aan het raam gemonteerd. Als het raam is gezet, soldeert de glazenier alle kruispunten aan elkaar met tinsoldeer. Tot slot kit men het raam af, wat voor waterdichtheid en extra stevigheid zorgt. In enkele gevallen worden ook profielen gebruikt van andere materialen zoals koper en messing.

Glas-in-lood

Plaatsen

In oude panden zitten de ramen meestal direct in de sponning. Helaas laat zo’n raam meer kou door dan dubbel glas. Om die reden plaatsen glazeniers het raam als voorzetraam aan de binnenzijde van het pand. Dat kan op verschillende manieren en is sterk afhankelijk van het type kozijn. Het beste is om de ramen zo te plaatsen dat er ventilatie achter mogelijk blijft. Dit is beter voor het glas-in-loodraam, maar voorkomt ook condens. Je ziet steeds vaker glas in lood in dubbel glas geplaatst worden. Dit is een mogelijkheid, maar niet per se de beste voor het glas-in-loodraam. Esthetisch gezien wordt het effect van het raam verminderd door de spiegeling van de glasplaat die ervoor zit. Bovendien kan de temperatuur op zuidgevels aardig oplopen. De ruimte tussen het dubbel glas warmt dan erg op, wat niet goed is voor het raam.

Restauratie

Glas-in-loodramen kunnen met de juiste zorg eeuwen meegaan. Maak ze bijvoorbeeld niet te vaak schoon en zeker niet met zure middelen. Na verloop van tijd kunnen ramen toch mankementen gaan vertonen. Ze kunnen bol gaan staan door luchtdruk, het lood kan scheuren of oxideren en ruitjes kunnen breken. In de meeste gevallen kan een vakkundig glazenier een oplossing vinden, zodat de ramen weer jaren meekunnen.

 

 

 

 

 

Glas-in-lood

Evelien de Bruijn

Evelien de Bruijn

Studeerde bouwkunde in Delft en werkt sinds 2006 freelance als ontwerper, architect en glaskunstenaar